Đau tim được xem là căn bệnh của thế giới, bởi ngay cả những nước phát triển nguy cơ và tỷ lệ mặc bệnh khá cao, căn bệnh có thể lấy đi tính mạng của bất kỳ ai nếu như chúng ta không kịp thời ứng phó khi cơn đau tim tìm đến.
Đau tim xuất hiện là do đâu?
Cơ tim là phần hoạt động liên tục, vất vả nhất ngay cả khi cơ thể làm việc hay nghỉ ngơi. Bình thường chúng được nuôi dưỡng liên tục, đầy đủ bởi hệ thống mạch vành thông qua việc dần truyền máu (mạch máu xung quanh tim).
Đau thắt ngực xảy ra khi các động mạch cung cấp máu nuôi tim bị hẹp lại hoặc bị tắc nghẽn do tình trạng xơ cứng động mạch (atherosclerosis) hoặc do cục máu đông làm suy giảm tưới máu cơ tim. Vùng cơ tim nào bị ngưng cung cấp máu sẽ nhanh chóng hoại tử và nhồi máu cơ tim (NMCT) xảy ra – bệnh nhân sẽ bị tử vong nếu không được cấp cứu!
Đau tim nguồn gốc sâu xa từ bệnh xơ vữa mạch vành
Dấu hiệu nào cảnh báo cơn đau tim ?
- Khó chịu hay đau ngực: Đau thắt lồng ngực đó là dấu hiệu thông thường nhất khi cơn đau tim xuất hiện. Triệu chứng của cơn đau được mô tả như: cảm giác lồng ngực như bị bóp chặt, đè nặng xuống, kèm theo các biểu hiện nóng ran như kim châm ở lồng ngực, khó thở…
Vị trí đau: lồng ngực bên trái đau lan ra bả vai sau rồi xuống đến cánh tay, bàn tay trái; thời gian đau thường xuất hiện từ vài giây cho đến vài chục phút.
- Khó chịu ở những phẩn khác của cơ thể: Đôi khi cái đau do cơn đau tim không xuất hiện ở ngực, mà bệnh nhân lại thấy khó chiụ hay đau ở một hay hai cánh tay hoặc ở lưng, cổ, quai hàm, hoặc đau ở dạ dày. Phụ nữ bị đau ở quai hàm và lưng nhiều hơn đàn ông
- Hơi thở ngắn: Thông thường chúng ta ai cũng có hơi thở ngắn đôi chút sau khi gắng sức, nhưng nếu môt người nào đó khi nghỉ ngơi cũng vẩn thở khó khăn thì nên coi chừng. Bạn hãy yêu cầu người ấy ngưng việc đang làm và ngồi nghỉ hay nẳm nghỉ để ổn định sức khỏe.
- Buồn nôn, đổ mồ hôi, người tái nhợt, hay da lạnh: Đôi khi người ta lầm các dấu hiệu này của cơn đau tim như là triệu chứng của bệnh cúm, nhất là đối với phụ nữ. Tuy nhiên nếu như không có biểu hiện của bệnh cảm, bạn thấy đau nhói vùng ngực, khó thở kèm theo các biểu hiện buồn nôn, vả mồ hôi … cũng nên lưu tâm nó.
- Cảm thấy ngưởi hết sức mệt mỏi, yếu sức: Cũng giống như buồn nôn và đổ mồ hôi, tình trạng yếu sức hay mệt mỏi có thể là triệu chứng của những bệnh khác.
Trong trường hợp tần suất cơn đau thắt ngực lặp lại nhiều lần, thời gian đau kéo dài không hết kèm theo những biểu hiện như trên, bạn nên nhanh chóng gọi cho cấp cứu 115 để được các Bác sĩ can thiệp và hỗ trợ kịp thời, nếu chậm trễ trong trường hợp này có sẽ bị mất mạng nếu lên cơn nhồi máu cơ tim cấp, đột quỵ.
Dấu hiệu cảnh báo cơn đau tim
Ai dễ bị nhồi máu cơ tim?
Với những người đang có dấu hiệu đau tim (đau thắt ngực) thì nhồi máu cơ tim là thường trực! Bệnh nhân có thể phải đối mặt với cơn nhồi máu cấp và tử vong bất cứ lúc nào. Tuy nhiên nhiều trường hợp cơn đau tim đột ngột đến không báo trước ở những đối tượng có nguy cơ sau: Người có tiền sử nhồi máu cơ tim, mỡ máu cao, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì, stress, hút thuốc lá, sử dụng bia rượu, người cao tuổi. Đặc biệt khi gặp điều kiện thuận lợi dẫn đến nhịp tim tăng nhanh: Nhiễm lạnh đột ngột (trúng phong), gắng sức, căng thẳng (stress), ăn quá no...
Xử trí cấp cứu và điều trị khi xuất hiện cơn đau tim
Ngay khi có những dấu hiệu đau tim, đặc biệt xuất hiện ở nhóm đối tượng có nguy cơ cao trên, bệnh nhân cần được nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế chuyên khoa tim mạch để được cấp cứu. Điều đáng nói ở đây là tỷ lệ chết trong giai đoạn cấp cứu khá cao (25%), trong vòng 1 năm sau đó chết thêm 5-10%. Càng phát hiện sớm, cấp cứu kịp thời thì khả năng sống sót của bệnh nhân càng cao.
Gần đây nhất (06/2013) Cục quản lý Dược có công văn khuyên cáo chỉ nên dùng nhóm thuốc thuốc hóa dược hạ mỡ máu trong vòng 20 ngày để hạn chế các tác dụng phụ bổ sung mới phát hiện như: Tụt huyết áp, làm loạn nhịp tim, mất trí nhớ, lú lẫn, tăng đường huyết, tăng men gan.... Cùng với đó, các cuộc phẫu thuật ngoại khoa yêu cầu chi phí rất tốn kém 80 – 100 triệu/ lần và đôi khi xảy ra những biến chứng thủng động mạch vành, tử vong trên bàn mổ.
Giải pháp phòng ngừa - Lời giải cho bài toán “nhồi máu cơ tim”
Với đặc điểm cấp tính, nguy hiểm, cửa sổ điều trị hẹp, khả năng tử vong cao và tỷ lệ mắc trong cộng đồng ngày càng tăng. Rất nhiều buổi hội thảo được tổ chức để xem xét về chiến lược, cập nhật các phương pháp mới để đối phó với căn bệnh nguy hiểm này. Bên cạnh những tiến bộ của y học hiện đại trong giai đoạn cấp cứu bệnh nhân: Kỹ thuật nong động mạch vành, thuốc làm tan huyết khối… giúp giảm thiểu tỷ lệ tử vong, các nhà khoa học cũng rất tập trung vào giải pháp phòng bệnh từ xa, hiệu quả hơn, kinh tế hơn. Việc này đóng vai trò quyết định trong chiến lược hạn chế bệnh nhồi máu cơ tim trong thời gian tới.Từ lâu, sức khỏe tim mạch luôn là đề tài được mọi người quan tâm bởi vì vai trò quan trọng của hệ tim mạch trong đời sống sức khỏe con người không thể phủ nhận. Vì vậy, cần bổ sung kịp thời các chất bổ dưỡng cho tim, đặc biệt nên sử dụng các chất có thành phần từ thiên nhiên để có được sự an toàn.
Nguyễn Phượng