Là một sản phẩm lên men của nấm Aspergillus terreus, Simvastatin là thuốc hạ cholesterol máu thuộc nhóm statin đã được công ty Dược phẩm Merck phát triển và đưa vào sử dụng từ năm 1992, với tên thương mại Zocor. Vậy Simvastatin hoạt động như thế nào và có điều gì cần lưu ý khi sử dụng? Tìm hiểu thêm tại đây!
Simvastatin giúp hạ mỡ máu cao bằng cách nào?
Cơ chế hoạt động của Simvastatin là ngăn chặn một loại enzym tại gan là HMG – CoA reductase chịu trách nhiệm cho việc chuyển đổi HMG – CoA thành mevalonate. Đây một chất quan trọng cần thiết cho quá trình sinh tổng hợp cholesterol. Đồng thời, thuốc cũng làm tăng phân hủy chất béo.
Nhờ đó, Simvastatin làm giảm cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol, apolipoprotein B, triglycerides và làm tăng HDL-cholesterol. Trong đó, HDL – cholesterol máu là một loại mỡ tốt, ngược lại, LDL-cholesterol, triglycerides là mỡ xấu, là thành phần chủ yếu trong mảng xơ vữa động mạch.
Simvastatin là sản phẩm lên men của nấm Aspergillus terreus
Chỉ định điều trị của Simvastatin
Với những tác dụng trên, Simvastatin được dùng trong điều trị trong những trường hợp sau:
- Tăng cholesterol máu nguyên phát, rối loạn lipid máu hỗn hợp ở người bệnh không đáp ứng với phương pháp điều trị không dùng thuốc (thay đổi chế độ ăn uống và luyện tập thể dục).
- Tăng cholesterol máu gia đình (HoFH).
- Giảm tỷ lệ tử vong do bệnh tim cho người bệnh tim mạch, đái tháo đường có mỡ máu cao.
Chống chỉ định của Simvastatin
Simvastatin được khuyến kháo không nên dùng trong những trường hợp dưới đây:
- Người bệnh mẫn cảm với Simvastatin và bất kì thành phần nào của thuốc
- Người bệnh gan hoặc transaminase cao không rõ nguyên nhân.
- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
- Thận trọng với người bệnh bị nghiện rượu nặng, suy gan, suy thận.
Tác dụng phụ của Simvastatin
Simvastatin có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể tự biến mất khi điều chỉnh liều, nhưng thuốc cũng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng cần được xử trí sớm:
- Tiêu cơ vân: Đây là tác dụng phụ nghiêm trọng nhất mặc dù hiếm gặp. Nguy cơ tăng lên khi phối hợp cùng các thuốc niacin, amlodipin, verapamil, diltiazem… Báo ngay cho bác sỹ nếu bạn bị sốt, đau cơ, cứng khớp, nước tiểu sẫm màu hoặc cảm thấy yếu cơ, người mệt mỏi bất thường. Đây có thể là những dấu hiệu của tiêu cơ vân.
- Tổn thương gan: với các biểu hiện nhức đầu, đau bụng, nôn, nước tiểu sẫm màu, chán ăn, sụt cân, vàng da, vàng mắt, phân sáng màu…
- Suy hô hấp cấp.
- Suy thận.
- Viêm khớp.
- Suy giảm trí nhớ, lú lẫn.
- Phát ban da, ngứa da.
Đau cơ do tiêu cơ vân là tác dụng phụ nghiêm trọng của simvastatin
Lưu ý khi sử dụng Simvastatin
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị khi sử dụng Simvastatin, bạn cần lưu ý thực hiện theo những lời khuyên dưới đây:
- Uống thuốc theo chỉ định của bác sỹ. Thông thường, thuốc được uống 1 lần/ngày vào buổi tối, có thể uống trong hoặc xa bữa ăn.
- Nếu đang dùng Simvastatin dạng lỏng, hãy uống thuốc lúc đói, lắc 20 giây và dùng muỗng đong chuyên dụng để đảm bảo liều chính xác.
- Không được tự ý tăng liều thuốc, điều này không giúp cho tình trạng mỡ máu cao được cải thiện nhanh hơn mà lại làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Không uống rượu, hút thuốc lá khi đang dùng Simvastatin vì có thể làm tăng nguy cơ tổn thương gan.
- Hạn chế ăn bưởi hoặc uống nước ép bưởi trong khi sử dụng Simvastatin vì có thể làm tăng nồng độ thuốc trong máu.
- Nếu bỏ lỡ một liều Simvastatin, hãy uống càng sớm càng tốt. Nếu thời điểm quá gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và quay trở lại lịch trình dùng thuốc như thường lệ, không dùng liều gấp đôi.
- Bảo quản thuốc trong hộp kín ở nhiệt độ phòng; tránh xa nhiệt; hơi ẩm và ánh sáng trực tiếp.
- Tránh ăn những thực phẩm giàu chất béo vì Simvastatin sẽ không thể phát huy tác dụng nếu bạn không tuân thủ chế độ ăn kiêng.
- Xét nghiệm máu thường xuyên sau 4 tuần điều trị và định kỳ sau đó để bác sỹ xác định hiệu quả của Simvastatin và kiểm tra chức năng gan, thận…
Bên cạnh việc sử dụng Simvastatin thì những thay đổi tích cực trong lối sống có thể giúp thuốc hoạt động tốt hơn, chẳng hạn như luyện tập thể dục, ngừng hút thuốc, thực hiện chế độ ăn kiêng khem… Hãy tham khảo ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ của bạn để biết thêm chi tiết hoặc tìm hiểu thêm tại bài viết Cholesterol máu cao nên ăn gì – kiêng ăn gì?
Ds. Lê Lương
Nguồn tham khảo:
https://www.webmd.com/drugs/2/drug-6105/simvastatin-oral/details
https://www.medicines.org.uk/emc/product/542/smpc
https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/simvastatin-oral-route/side-effects/drg-20069006?p=1
https://www.drugs.com/tips/simvastatin-patient-tips